De politie heeft in de eerste helft van 2020 ongeveer 50 procent meer drugslabs ontdekt in vergelijking met voorgaande jaren. Dat blijkt uit de halfjaarlijkse ERISSP-cijfers. De forse stijging is mede te danken aan het rechercheonderzoek 26Lemont. Hierbij kon de politie maandenlang live meekijken met criminelen die gebruikmaakten van chatdienst Encrochat.
In de eerste helft van 2020 zijn 65 productielocaties van synthetische drugs ontdekt. Dat is fors meer dan in voorgaande jaren. Toen schommelde het aantal ontdekte drugslabs in het eerste half jaar doorgaans iets boven de 40. De stijging was het sterkst in de provincies Drenthe, Noord-Holland, Overijssel en Zeeland. Van de 65 aangetroffen drugslabs betrof het in 16 gevallen een lab waar crystal meth werd geproduceerd. Naast de productielocaties zijn er ook meer opslaglocaties van drugs ontdekt in vergelijking met voorgaande jaren. De stijging van het aantal ontdekte opslaglocaties is het grootst in de provincies Noord- en Zuid-Holland.
Stijging
‘De belangrijkste reden voor deze stijgingen is het meelezen van berichten van criminelen op de Encrochat-server’, zegt Max Daniel, portefeuillehouder drugs bij de politie. ‘Dit rechercheonderzoek heeft geleid tot extra veel succesvolle interventies. Door de bank genomen is het aantal ontdekte labs door toeval, melding en onderzoeken namelijk ieder jaar ongeveer hetzelfde. Het ene jaar zie je een lichte daling en het andere een lichte stijging, maar nooit zo sterk als die 50 procent van nu.’
Dumplocaties
In vergelijking met 2019 is het aantal aangetroffen dumplocaties van drugsafval in de eerste helft van 2020 gelijk gebleven. Deze stabilisatie van het aantal dumplocaties staat haaks op het feit dat er meer productielocaties zijn aangetroffen. ‘Uit een aantal factoren blijkt dat er anders met afval wordt omgegaan’, legt Daniel uit. ‘Zo blijven aanzienlijke hoeveelheden afval achter in vaten, jerrycans of opslagcontainers op verlaten productieplaatsen.’
Volgens de portefeuillehouder drugs zijn er verder aanwijzingen dat er meer afval verdwijnt in de bodem en in het oppervlaktewater. ‘Dan moet je bijvoorbeeld denken aan lozingen in waterputten en directe dumpingen in de bodem. Daarnaast hebben we vastgesteld dat er per dumping grotere hoeveelheden worden gedumpt.’
Internationaal meldprogramma
De zogenoemde ERISSP-cijfers over productielocaties, opslaglocaties en dumplocaties van synthetische drugs worden door de Nederlandse politie om het half jaar gepubliceerd. ERISSP is een internationaal meldprogramma voor productielocaties, opslaglocaties en dumplocaties van synthetische drugs, precursoren en nieuwe psychoactieve stoffen (NPS). Dit programma is enkele jaren geleden ontwikkeld door Europol en het Europees Waarnemingscentrum voor drugs en drugsverslaving (EMCDDA) in samenwerking met de aangesloten landen. Data uit dit programma wordt onder andere gebruikt bij het opstellen van het EU Drug Markets Report.